โดย นพ. ไพจิตร์ วราชิต
อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
ผู้สรุป
นายแพทย์ครรชิต ลิมปกาญนารัตน์

สถานการณ์ปัจจุบัน
        ปัญหาที่สำคัญของการสะสมปริมาณวัคซีนไว้ใช้สำหรับการป้องกันไข้หวัดใหญ่คือ วัคซีนอาจไม่มีประสิทธิภาพกับเชื้อที่ก่อให้เกิดการระบาด ประเด็นคือเราควรสร้างสต๊อกสำหรับวัคซีน ในขณะเดียวกันเราควรเตรียมการเรื่องการสร้างความสามารถในการผลิตวัคซีนให้รวดเร็ว และทันเวลาก่อนการระบาดถือเป็นประเด็นที่เกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศ

       ในปัจจุบันมีบริษัทที่ผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทั่วโลกอยู่ 14 บริษัท มีกำลังการผลิตประมาณ 300 ล้านโด๊ส ต่อปี โดยใช้ SPF eggs technology ภายใต้คำแนะนำส่วนประกอบของวัคซีนจากองค์การอนามัยโลก เทคโนโลยีการผลิตยังเป็นเทคนิคที่ยากต่อการขยายกำลังผลิต ขณะนี้มีความพยายามในการพัฒนาเทคนิคใหม่ เช่น Plasmid reverse genetic เป็นต้น หลายประเทศได้พัฒนาวัคซีน H5N1 ที่กำลัง อยู่ในขั้นตอนการนำไปทดสอบทางคลินิก เช่น สหรัฐอเมริกา แคนาดา และ เวียดนาม ในขั้นตอนการพัฒนาวัคซีน จำเป็นที่จะต้องมีโรงงานผลิตในขนาดทดสอบ และโรงงานที่ผลิตในขนาดอุตสาหกรรม

เป้าหมายการเตรียมการสำหรับประเทศไทย

1. ในระหว่างปี พ.ศ. 2548-2551 จัดทำสต๊อกวัคซีน เพื่อให้มีวัคซีนเพียงพอต่อการใช้ในกลุ่มเสี่ยงเช่น บุคลากรทางการแพทย์ กำลังพลของกองทัพ
   
   
2. ในปลายปี พ.ศ. 2551 ประเทศไทยสามารถที่จะดำเนินการผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่โดยเทคนิคการเพาะเลี้ยงในเซลล์เนื้อเยื่อ

ยุทธศาสตร์ในการเตรียมการ
       ในเป้าหมายแรก รัฐบาลจะทำสัญญากับบริษัทผู้ผลิตวัคซีนเพื่อเก็บสต๊อกให้เพียงพอ ประสานงานกับห้องปฏิบัติการวิจัยเพื่อร่วมการวิจัยทดลองทางคลินิกและประสานงานกับองค์กรระหว่างประเทศ เช่น องค์การอนามัยโลก เพื่อคาดประมาณจำนวนวัคซีนที่จะใช้ ระบบการแจกจ่ายวัคซีนในประเทศหากเกิดการระบาดใหญ่

       ในเป้าหมายที่สอง ถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตจากประเทศต่างๆ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส ญี่ปุ่นและจีน ร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้านในการพัฒนาและผลิตวัคซีนโดยถือเป็นส่วนหนึ่งของแผนเตรียมการร่วมกัน ต้องวิจัยและพัฒนาความสามารถภายในประเทศไทยเอง เช่น BIOTEC รวมทั้งจัดตั้งโรงงานผลิตระยะเริ่มต้น และโรงงานในขนาดอุตสาหกรรม

กิจกรรมตามแผน
ในปลายเดือนกุมภาพันธ์ 2548 รมช. กระทรวงสาธารณสุขตั้งคณะทำงานจัดทำแผนโดยมีอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์เป็นประธาน วางแผนการไปเยี่ยมปรึกษาบริษัทผลิตวัคซีน และจัดทำแผนที่ประกอบด้วยการจัดทำสต๊อกวัคซีน การวิจัยพัฒนาวัคซีน การทดลองผลิต การวิจัยทดลองทางคลินิกและการขยายกำลังผลิต

<<back