กรณีศึกษา : การสอบสวนโรคไข้หวัดนก (H5N1) ในครอบครัว จังหวัดกำแพงเพชร

วิทยากร: นพ.คำนวณ อึ้งชูศักดิ์
ผู้อำนวยการสำนักระบาดวิทยา

ผู้สรุป
นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ
นายแพทย์ครรชิต ลิมปกาญนารัตน์


        คำถามที่น่าสนใจกรณีศึกษาดังกล่าวคือ “เราทราบว่าเป็นในครอบครัวเดียวกันได้อย่างไร” ซึ่งเกิดจากความใส่ใจของพยาบาลและระบบเฝ้าระวังของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกำแพงเพชรและนนทบุรี ร่วมกับทีมสอบสวนโรคจากส่วนกลางและเขต ทำให้สามารถโยงผู้ป่วย 3 ราย ว่าอยู่ใน ครอบครัวเดียวกันคือ ลูกสาว มารดา และป้า

        จุดเด่นของทีมสอบสวนกรณีศึกษาดังกล่าว ประกอบด้วยบุคลากรหลายฝ่ายจากสำนักระบาด-วิทยา กรมควบคุมโรค กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ภาควิชาไวรัสวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด และโรงพยาบาลกำแพงเพชร สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนนทบุรี โครงการโรคติดเชื้ออุบัติใหม่ Influenza Branch ศูนย์ควบคุมโรคแห่งชาติสหรัฐอเมริกา และองค์การอนามัยโลก โดยมีวิธีการสอบสวน ได้แก่ ส่วนที่สำคัญของการพยายามพิสูจน์หาความสัมพันธ์ระหว่างผู้ป่วยทั้ง 3 ราย ประกอบด้วย การสอบสวนประวัติการเจ็บป่วยทางคลินิก ข้อมูลด้านระบาด-วิทยา สิ่งแวดล้อม และส่วนที่สำคัญที่สุด คือ การที่ทีมสอบสวนโรคสามารถขออนุญาตผ่าศพของมารดาผู้ป่วยเด็กรายแรก และการเก็บตัวอย่างจากป้าเพื่อส่งตรวจยืนยันเชื้อ ทำให้สามารถโยงความสัมพันธ์ของการแพร่เชื้อได้

        ผลการสอบสวนที่ได้รับ แม้ว่าจะไม่สามารถยืนยันการติดเชื้อในลูกเนื่องจากไม่สามารถเก็บ ตัวอย่างได้ แต่การที่สามารถยืนยันการพบสารพันธุกรมจากการตรวจทางพยาธิวิทยาในเนื้อปอดของมารดาและการแยกเชื้อจากป้า และการตรวจสายพันธุ์พบว่าเป็นเชื้อที่น่าจะเป็นสายพันธุ์ใกล้เคียงกัน และสามารถกล่าวได้ว่าสารพันธุกรรมที่พบยังไม่มีการกลายพันธุ์ ประกอบกับข้อมูลด้านระบาดวิทยาและสิ่งแวดล้อม คณะผู้เชี่ยวชาญได้ร่วมกันพิจารณาและสรุปว่าการแพร่เชื้อจากคนสู่คนมีความเป็นไปได้ในกรณีนี้

        ผลจากการสอบสวนดังมีผลต่อการกำหนดนโยบาย โดยที่รัฐบาลได้ประกาศนโยบายในการใช้ อาสาสมัครสาธารณสุข สำรวจทุกหมู่บ้านปีละ 2 ครั้ง และสนับสนุนระบบเฝ้าระวังและการตรวจทางห้องปฏิบัติการให้เข้มแข็งขึ้นอย่างมาก

 


<<back