Human influenza และ Avian Influenza

 

ผู้บรรยาย: ร.ศ.(พิเศษ) นายแพทย์ทวี  โชติพิทยสุนนท์

ผู้สรุปคำบรรยาย: นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ

 

Human influenza (Influenza, Seasonal influenza, Annual influenza) หมายถึง โรคไข้หวัดใหญ่    หรือไข้หวัดใหญ่ประจำปี หรือไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล Avian influenza (Avian flu, Bird flu) หมายถึง โรคไข้หวัดนก ซึ่งเกิดจากเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิดหนึ่ง ในขณะที่ Pandemic influenza (Pandemic flu) หมายถึง การระบาดใหญ่ของโรคไข้หวัดใหญ่ ซึ่งได้สรุปลักษณะสำคัญเปรียบเทียบระหว่าง Human influenza และ Avian Influenza ดังตารางแสดง

 

ตารางแสดงลักษณะเปรียบเทียบระหว่าง Human Influenza และ Avian Influenza

ลักษณะ

Human Influenza

Avian Influenza

1. ระบาดวิทยา

พบได้ทั่วโลก

พบในบางภูมิภาค

2. ไวรัสวิทยา

เกิดจากเชื้อ Influenza ชนิด A (H3N2, H1N1) หรือชนิด B        

 

เกิดจากเชื้อ Influenza ชนิด A (H5N1, H7N7, H9N2  ...)

Viral shedding 

ระยะเวลาสั้นกว่า

ระยะเวลายาวกว่า

Viral replication

ทางเดินหายใจส่วนบน

ทางเดินหายใจส่วนล่าง ปอด ลำไส้

-          Site of replication

-          Receptor preference    

 

ทางเดินหายใจส่วนบน

SA-alpha 2, 6 Gal, “Human-type receptor”

ทางเดินหายใจส่วนล่าง

SA-alpha 2, 3 Gal, “Avian-type receptor

3. พยาธิวิทยา

การทำลายเซลล์ทางเดินหายใจ

Proinflammatory cytokine and chemokines responses

4. สัตว์ที่ติดเชื้อได้

คน (การแพร่เชื้อจากคนสู่คน) สุกร

คน (การติดเชื้อจากคนสู่คนยังเป็นไปได้ยาก) สัตว์ปีก สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เช่น เสือ แมว ชะมด

5. อาการและอาการแสดง

 

 

    ระยะฟักตัว

1-3 วัน

2-5 วัน (8-17 วัน)

    ไข้

มี

มี

    ไอ และหอบ

พบได้น้อยมาก

พบได้มาก

    ปอดบวม

พบได้น้อยมาก

พบได้มาก

    ท้องเสีย

พบได้น้อยมาก

พบได้มาก

    ARDS

พบได้น้อยมาก

พบได้มาก

    อัตราตาย (ร้อยละ)

น้อยกว่า  0.1

30 ถึง 70

6. เอ็กซเรย์ปอด

ลักษณะ Interstitial

ลักษณะ Lobar,  patchy, ARDS

7. ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ

 

 

Lymphocytopenia (<500)      

พบได้น้อยมาก

พบได้มาก

Thrombocytopenia (<150,000) 

พบได้น้อยมาก

พบได้มาก

Sign of organs failure

พบได้น้อยมาก

พบได้มาก

ชุดตรวจคัดกรอง 

 

ความไวสูง ความจำเพาะสูง

ความไวต่ำ

8. การรักษา

 

 

ห้องแยกผู้ป่วย (Isolation room)   

ไม่จำเป็น

จำเป็นต้องใช้

อุปกรณ์ป้องกัน PPE

ไม่จำเป็น

จำเป็นต้องใช้

ยาต้านไวรัส

M2 inhibitor,

Neuraminidase  inhibitors

Neuraminidase  inhibitors

 

9. การป้องกันโรค

 

 

Pre-exposure prophylaxis     

ไม่แนะนำ

ไม่แนะนำ

Post-exposure prophylaxis 

ไม่แนะนำ

แนะนำ

วัคซีน

มี

ไม่มี

10. โอกาสเกิด Pandemic influenza

เป็นไปไม่ได้

เป็นไปได้